Kredyt Walutowy -uchwała Sądu Najwyższego mająca na celu rozstrzygnięcie rozbieżności w orzecznictwie Sądów Powszechnych

Rzecznik Finansowy wystąpił do Sądu Najwyższego z wnioskiem o podjęcie uchwały mającej na celu rozstrzygnięcie rozbieżności w orzecznictwie Sądów Powszechnych. Pytania dotyczą zasad, według których klient i bank powinni rozliczyć kredyt walutowy w przypadku uznania umowy za nieważną. Rzecznik uważa, że jasne stanowisko Sądu Najwyższego zapewni przewidywalność orzecznictwa i ułatwi kredytobiorcom podjęcie decyzji o dochodzeniu swoich praw.

Rzecznik zauważa, iż po wyroku w sprawie państwa Dziubaków, tj. wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 3 października 2019r., sygn. akt C-260/18, sądy coraz częściej uznają umowy tzw. kredytów walutowych za nieważne z uwagi na abuzywność postanowień umownych. Chodzi przede wszystkim o postanowienia wprowadzające mechanizm indeksacji lub denominacji kredytu do waluty obcej oraz określających sposób ustalenia kursów walut.

W wyrokach tych zauważana jest jednak ogromna rozbieżność w kwestii zapatrywania się sądów na sposób rozliczenia wzajemnych roszczeń stron procesu, gdyż część sądów stosuje tzw. teorię salda część zaś teorię dwóch kondykcji. W konsekwencji, w analogicznych stanach faktycznych wydawane są odmienne wyroki.

Teoria dwóch kondykcji jest dla kredytobiorców korzystniejsza. Wg tej teorii każde roszczenie o wydanie wzbogacenia traktuje się oddzielnie i niezależnie od drugiego. Wynika stąd, że nie ma postaw do brania pod uwagę przez sąd roszczeń banku bez jego aktywności procesowej. Z kolei teoria salda zakłada, iż świadczenia wzajemne od razu rozlicza ta strona, która otrzymała więcej niż dała i zwraca jedynie nadwyżkę otrzymanego świadczenia. Stąd wyrok winien uwzględniać wzajemne roszczenia banku.

Zdaniem Rzecznika bardzo ważne jest zatem usunięcie rozbieżności w orzecznictwie sądów powszechnych tak aby usunąć niepotrzebne utrudnienia i ryzyka w dochodzeniu roszczeń

Uprawnienia Rzecznika Finansowego do złożenia wniosku do Sądu Najwyższego o rozstrzygnięcie rozbieżności w orzecznictwie to jedno z uprawnień o najsilniejszym wpływie na praktykę podmiotów rynku finansowego opartym na art. 83 ustawy o Sądzie Najwyższym z dnia 8 grudnia 2017r. Wydana wskutek wniosku Rzecznika uchwała Sądu Najwyższego doprowadzi do ujednolicenia orzecznictwa sądów powszechnych.

Stanowisko Sądu Najwyższego bezspornie zapewni przewidywalność orzecznictwa. Ułatwi też podejmowanie decyzji o dochodzeniu swoich praw przez kredytobiorców.