Aktualności prawne

Podsumowanie prawne stycznia 2019 r.

Facebook
Twitter
LinkedIn

Podsumowanie prawne stycznia 2019 r. obejmuje następujące zagadnienia:

ENERGETYKA

  • Projekt tzw. rozporządzenia taryfowego
  • Ustawa o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji
  • Nowe ceny gazu dla odbiorców w gospodarstwach domowych
  • Informacja Prezesa URE w sprawie ogłoszenia ostatecznych wyników aukcji głównej na rok dostaw 2023
  • Wykaz odbiorców przemysłowych
  • Zawieszenie działania witryny kalkulatora ofert/taryf energetycznych

PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

  • Możliwość zmiany umowy na sprzedaż energii elektrycznej lub umowy kompleksowej w świetle ustawy – Prawo zamówień publicznych

PRAWO KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

  • Kara za niedozwolone klauzule we wzorcach umów
  • Nowy rejestr klauzul niedozwolonych

ORZECZNICTWO

  • Odpowiedzialność członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
  • Zwrot części wkładu wspólnika a przysporzenie majątkowe
  • Windykacja a dobra osobiste
  • Trybunał Konstytucyjny uznał, że pracownik w okresie przedemerytalnym, któremu niezgodnie z prawem wypowiedziano umowę terminową, nie może być traktowany gorzej niż pracownik zatrudniony na czas nieokreślony

– – –

 ENERGETYKA

  • Projekt tzw. rozporządzenia taryfowego

24 stycznia 2019 roku Ministerstwo Energii opublikowało projekt rozporządzenia Ministra Energii w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną. Przedmiotem projektu z dnia 14 stycznia 2019 roku jest określenie szczegółowych zasad kształtowania taryf dla energii elektrycznej, kalkulacji cen i stawek opłat a także rozliczeń z odbiorcami oraz między przedsiębiorstwami energetycznymi. Obecnie projekt jest na etapie opiniowania, swoje uwagi przedstawił dotychczas Prezes URE. Zgodnie z założeniami przepisów przejściowych i końcowych projektu do spraw wszczętych, a niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia, zastosowanie będą miały przepisy tego rozporządzenia. Planowany dzień wejścia w życie rozporządzenia, to dzień następujący po dniu jego ogłoszenia.

  • Ustawa o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji

25 stycznia 2019 roku wejdą w życie przepisy ustawy o promowaniu energii elektrycznej z wysokosprawnej kogeneracji. Ustawa ma prowadzić do ograniczania niekorzystnych zjawisk środowiskowych przy zapewnieniu bezpieczeństwa dostaw ciepła i energii elektrycznej. Przez rozwój wysokosprawnej kogeneracji ma również na celu poprawę efektywności wykorzystania nośników energii.

Przewidywane przez ustawę wsparcie będzie realizowane za pośrednictwem premii dopłacanych wytwórcom do cen energii elektrycznej w następujących formach: (i) aukcyjnego systemu wsparcia, (ii) systemu wsparcia w formie premii gwarantowanej, (iii) systemu wsparcia w formie premii gwarantowanej indywidualnej, a także (iv) systemu wsparcia w postaci naboru.

Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy do dnia wydania pozytywnej decyzji Komisji Europejskiej o zgodności pomocy publicznej przewidzianej w ustawie ze wspólnym rynkiem albo decyzji stwierdzającej, że przewidywany w ustawie mechanizm wsparcia nie stanowi pomocy publicznej Prezes URE nie wydaje decyzji o dopuszczeniu do udziału w poszczególnych systemach wsparcia, jak również nie ogłasza aukcji, ani naboru.

  • Nowe ceny gazu dla odbiorców w gospodarstwach domowych

W dniu 25 stycznia 2019 roku Prezes URE zatwierdził taryfy PGNiG Obrót Detaliczny oraz Polskiej Spółki Gazownictwa (dalej jako „PSG”). Taryfy zostały zatwierdzone na okres do 31 grudnia 2019 roku. Dla PGNiG Obrót Detaliczny Prezes URE zatwierdził cenę gazu podwyższoną o 2,5%. Dla PSG zatwierdzona taryfa jest niższa o 5% dla wszystkich rodzajów paliwa gazowego. O wejściu w życie nowych cen decydują przedsiębiorstwa, z uwzględnieniem ram czasowych od 14 do 45 dni od dnia opublikowania decyzji Prezesa URE.

  • Informacja Prezesa URE w sprawie ogłoszenia ostatecznych wyników aukcji głównej na rok dostaw 2023

14 stycznia 2019 roku na stronie URE została opublikowana Informacja nr 10/2019, w której, na podstawie przepisów ustawy o rynku mocy, Prezes URE ogłosił ostateczne wyniki aukcji głównej na rok dostaw 2023 przeprowadzonej w dniu 21 grudnia 2018 roku przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A. Aukcję główną na rok dostaw 2023 wygrały 94 oferty. Aukcja zakończyła się w rundzie 8 z ceną zamknięcia w wysokości 202,99 zł/kW/rok.

  • Wykaz odbiorców przemysłowych

11 stycznia 2019 roku Prezes URE opublikował Informację zawierającą jednolity wykaz odbiorców przemysłowych, którzy złożyli oświadczenia, o którym mowa w art. 52 ust. 3 ustawy o odnawialnych źródłach energii. Lista zawiera 272 odbiorców przemysłowych.

  • Zawieszenie działania witryny kalkulatora ofert/taryf energetycznych

W Informacji nr 4/2019 dnia 2 stycznia 2019 roku Prezes URE poinformował, iż w związku z wejściem w życie przepisów ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, do czasu przedłożenia przez przedsiębiorstwa obrotu informacji o aktualnych ofertach sprzedaży energii elektrycznej skierowanych do odbiorców w gospodarstwach domowych, funkcjonowanie witryny kalkulatora ofert/taryf energetycznych zostało zawieszone.

PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

  • Możliwość zmiany umowy na sprzedaż energii elektrycznej lub umowy kompleksowej w świetle ustawy – Prawo zamówień publicznych

W związku z wejściem w życie przepisów ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw istotne stało się wyjaśnienie kwestii możliwości dokonania zmian umów w sprawie zamówienia publicznego obejmujących zakup energii elektrycznej, zawartych po dniu 30 czerwca 2018 r.

W szczególności, wprowadzone ww. ustawą regulacje oddziałowują na wysokość wynagrodzenia wykonawców, które w związku z realizacją tych umów instytucje zamawiające (odbiorcy) są zobowiązani zapłacić. Przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie obrotu energią elektryczną, które po dniu 30 czerwca 2018 r. zawarło umowy sprzedaży energii elektrycznej lub umowy kompleksowe:

  1. z ceną lub stawką opłaty wyższą od ceny lub stawki opłaty wynikającej ostatnio obowiązującej umowy, albo
  2. po raz pierwszy z odbiorcą końcowym, z ceną lub stawką opłaty wyższą niż cena lub stawka opłaty wskazana w taryfie lub cenniku energii elektrycznej,

– jest obowiązane do zmiany warunków tej umowy nie później niż do dnia 1 kwietnia 2019 r., ze skutkiem od dnia 1 stycznia 2019 r. W tym przypadku zmiana warunków umowy następuje poprzez zmianę ceny energii elektrycznej na cenę nie wyższą niż wskazana w taryfie lub cenniku energii elektrycznej w dniu 30 czerwca 2018 roku.

Oznacza to, że zmiana umowy sprzedaży energii elektrycznej lub umowy kompleksowej zawartej w trybie przewidzianym ustawą PZP nastąpić może zgodnie z regulacją art. 144 ustawy PZP.

PRAWO KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

  • Kara za niedozwolone klauzule we wzorcach umów

Prezes UOKiK nałożył na Deutsche Bank Polska karę w wysokości ok. 7 mln zł za stosowanie we wzorcach umów, aneksach, regulaminach nieprecyzyjnych i niejednoznacznych klauzul.

Zakwestionowane klauzule dotyczyły wyliczania wysokości kursów walut i zasad wykonywania umów kredytu przez konsumentów. Przykładowo odwołanie w postanowieniu umownym do rynku forex nie wskazywało konsumentom, gdzie mogą znaleźć dane z tego rynku.

Kolejny zarzut UOKiK dotyczył zmiany kursów walut obcych, tj. sytuacji, w której bank był uprawniony do zmiany wysokości spreadu walutowego raz w miesiącu i gdy wystąpią określone czynniki. Brak było jednak określenia do jakiej wysokości, a konsument nie miał możliwości weryfikacji czy rzeczywiście zmieniły się określone przez bank parametry.

Decyzja nie jest prawomocna.

  • Nowy rejestr klauzul niedozwolonych

Na stronie internetowej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów działa nowy rejestr klauzul niedozwolonych:  www.rejestr.uokik.gov.pl W rejestrze znajdują się klauzule ze spraw wniesionych do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów przed 17 kwietnia 2016 roku. Strona ma nowe funkcjonalności i znacznie łatwiej można wyszukać konkretne postanowienie.

ORZECZNICTWO

  • Odpowiedzialność członka zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością

W dniu 30 stycznia 2019 r. Sąd Najwyższy podjął uchwałę dotyczącą zakresu odpowiedzialności członka Zarządu spółki z o.o. za jej zobowiązania. Mowa tu oczywiście o odpowiedzialności subsydiarnej takiego członka Zarządu, opartej na art. 299 kodeksu spółek handlowych, gdyż w pierwszym rzędzie spółka z o.o. – jako samoistna osoba prawna – odpowiada za swoje zobowiązania samodzielnie. W treści art. 299 §2 k.s.h. wskazano, że członek zarządu może się uwolnić od powyższej odpowiedzialności między innymi wówczas gdy „wykaże, że we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości (…) albo że niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy”. Zgłoszenie wniosku o ogłoszenie odpowiedzialności zdaje się więc być pewnego rodzaju datą graniczą dla odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Tymczasem w odpowiedzi na postawione Sądowi Najwyższemu pytanie o to, czy odpowiedzialność członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością rozciąga się także na zobowiązania spółki powstałe po ogłoszeniu upadłości w sytuacji umorzenia postępowania upadłościowego z uwagi na brak środków na pokrycie kosztów tego postępowania, Sąd ten odpowiedział twierdząco (sygn. akt III CZP 78/18). Jeżeli więc już po złożeniu wniosku o ogłoszenie upadłości powstaną nowe zobowiązania spółki z o.o. a następnie postępowanie to zostanie umorzone z uwagi na niemożliwość pokrycia jego kosztów przez spółkę, takie zobowiązania będą objęte odpowiedzialnością Zarządu „jeżeli pozostają w związku ze stosunkiem prawnym istniejącym w chwili złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości”. Istotny jest zatem fakt, kiedy został zawiązany stosunek prawny, z którego takie koszty wynikają. Zobowiązania wskazane przez Sąd Najwyższy mogą obejmować np. koszty sądowe zasądzone w sprawie prowadzonej przeciwko syndykowi upadłej spółki.

  • Zwrot części wkładu wspólnika a przysporzenie majątkowe

„Zwrot części wkładu nie powoduje u wspólnika przysporzenia majątkowego, o którym mowa w art. 14 ust. 1 u.p.d.o.f. Skoro wniesienie wkładu i jego zwrot są neutralne podatkowo, to nie sposób uznać, że zwrot części wkładu stanowić ma przychód w rozumieniu art. 14 ust. 1 u.p.d.o.f.”  Tak orzekł Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku, w wyroku z dnia 23 stycznia 2019 roku, ws. o sygn. akt I SA/Gd 1042/18.

Powyższy wyrok zapadł wskutek skargi na interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych, który uznał, że wobec ustawowej luki dotyczącej skutków podatkowych obniżenia wkładu wspólnika spółki osobowej, stosować należy reżim prawny odnoszący się do wystąpienia wspólnika ze spółki z art. 14 ust. 2 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (u.p.d.o.f.) tj. uznanie zwrotu wkładu z przychód wspólnika.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uwzględniając skargę podatnika na w/w interpretację indywidualną podzielił w pełni stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie wyrażone w wyroku z dnia 26 czerwca 2018 roku, w sprawie o sygn. akt II FSK 1721/16. W wyroku tym NSA uznał, że zwrot części wkładu na rzecz wspólnika spółki niebędącej osobą prawną w czasie trwania spółki, nie odpowiada hipotezie żadnej normy, w tym dotyczącej likwidacji spółki i wystąpienia z niej wspólnika.

Sąd uznał, że zwrot części wkładu nie powoduje przysporzenia majątkowego po stronie wspólnika w rozumieniu art. 14 ust. 1 u.p.d.o.f. bowiem zwrot części wkładu powoduje jedynie odzyskanie części majątku wspólnika, wniesionego wcześniej do spółki, pomniejszając jednocześnie udział kapitałowy wspólnika w spółce, zatem po stronie wspólnika nie można mówić o powstaniu przychodu z tego tytułu.

Powyższe rozstrzygnięcie jest potwierdzeniem dotychczasowej linii orzeczniczej sądów administracyjnych. Jednakże zaznaczyć jednak należy, że linia ta nie jest jednolita. Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 13 grudnia 2016 roku, sygn. akt II FSK 3440/14, wyraził pogląd odmienny wskazując, że wspólnik spółki niebędącej osoba prawną uzyskując zwrot części wkładu w pieniądzu, powinien rozpoznać przychód z tego tytułu.

  • Windykacja a dobra osobiste

Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 11 października 2018 r. sygn. akt I ACa 387/18 uznał, iż działania windykacyjne mogą naruszać dobra osobiste  w postaci wolności i prywatności (art. 23 Kodeksu cywilnego) – gdy noszą cechy uporczywego nękania, tj. działania polegającego na wzbudzaniu poczucia zagrożenia sfery wolności i prywatności, niezgodnie z zasadami współżycia społecznego, dobrymi obyczajami, w szczególności gdy roszczenie nie istnieje a jest wynikiem błędu.

W uzasadnieniu Sąd Apelacyjny wyjaśnił, iż „nękającą windykację” definiuje się jako działania nadmierne, nakierowane na zastraszenie dłużnika i wywierające silną presję psychiczną, zakłócające spokój, zmierzające do wywołania u dłużnika uzasadnionej obawy o mir domowy, realizowane w oparciu o zasadę „cel uświęca środki”. Bezprawność tego rodzaju działań należy rozumieć szeroko, nie tylko jako sprzeczność z konkretną normą prawną, lecz również z zasadami współżycia społecznego czy nawet zwyczajami przyjętymi w obrocie.

O przekroczeniu przez wierzyciela granic dozwolonych prawem działań w celu zaspokojenia należności świadczą: wizyty tzw. „windykatorów terenowych” w miejscu zamieszkania dłużnika, kierowane do kontrahenta informacje o potrzebie pobrania od niego próbek pisma do ekspertyzy grafologicznej, czy o konieczności przeprowadzenia „lustracji” jego mieszkania, ujawnienie informacji o zadłużeniu osobom trzecim, podejmowanie czynności windykacyjnych w porze nocnej albo w dniach wolnych od pracy, a także intensywność i treść komunikatów kierowanych do dłużnika w formie pisemnej lub elektronicznej.

W efekcie Sąd Apelacyjny zasądził od formy windykacyjnej odszkodowanie oraz stosowną kwotę pieniężną na cel społeczny.

  • Trybunał Konstytucyjny uznał, że pracownik w okresie przedemerytalnym, któremu niezgodnie z prawem wypowiedziano umowę terminową, nie może być traktowany gorzej niż pracownik zatrudniony na czas nieokreślony

Zgodnie z obowiązującą regulacją, pracownik objęty ochroną przedemerytalną na podstawie art. 39 kodeksu pracy, zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, w przypadku nieuzasadnionego lub niezgodnego z prawem wypowiedzenia umowy o pracę, może żądać stwierdzenia bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu – przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach lub odszkodowania (art. 45§ 1 Kodeksu pracy). Z kolei pracownik objęty ochroną przedemerytalną, ale zatrudniony na podstawie umowy o pracę na czas określony, w takiej sytuacji może żądać wyłącznie odszkodowania (art. 50§ 3 Kodeksu pracy).

Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2018 roku (sygn. akt P 133/15), Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 50 § 3 Kodeksu pracy w zakresie, w jakim nie przyznaje pracownikowi objętemu ochroną przedemerytalną wynikającą z art. 39 tej ustawy, któremu umowę o pracę zawartą na czas określony wypowiedziano z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, prawa żądania orzeczenia przez sąd bezskuteczności wypowiedzenia tej umowy, a w razie jej rozwiązania – przywrócenia do pracy na poprzednich warunkach, jest niezgodny z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.

Zdaniem Trybunału prawo żądania przywrócenia do pracy w takiej sytuacji nie może być uzależnione od rodzaju umowy, a obowiązujące przepisy naruszają konstytucyjną zasadę równości. Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy oraz warunków pracy i płacy staje się w zasadzie iluzoryczna. Dotychczas bowiem konsekwencją pracodawcy, wypowiadającemu pracownikowi objętemu ochroną przedemerytalną i zatrudnionemu na czas określony, umowę o pracę z naruszeniem przepisów, mogła być jedynie konieczność wypłaty odszkodowania, którego wysokość nie może przekroczyć wysokości 3-miesięcznego wynagrodzenia. Skutkuje to tym, iż okres pozostawania bez pracy zostanie temu pracownikowi wliczony do okresu zatrudnienia, ale w zakresie nie większym niż odpowiadający okresowi, za jaki przyznano odszkodowanie, a więc do 3 miesięcy.

Reasumując, pracownicy objęci ochroną przedemerytalną, którym wręczono wypowiedzenie z naruszeniem przepisów, mogą żądać również przywrócenia do pracy, a nie jak dotychczas – wyłącznie odszkodowania.

www.mgs-law.eu
Energetyka

Konferencja „Oczekiwania firm energochłonnych wobec polityki gospodarczej Polski, sektora energetycznego i polskiej nauki”

Michał Sznycer brał czynny udział w debacie eksperckiej na Konferencji w Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie w dniu 14 marca 2024 r.    Michał Sznycer, partner MGS LAW, radca prawny wspólnie z mec. Anną Kucińską, z ramienia Stowarzyszenie Prawników Prawa Energetycznego uczestniczyli w Konferencji, która odbywała się w auli głównej AGH University of Kraków. Konferencja „Oczekiwania firm

Czytaj więcej »
O Nas

Maria Pekar dołączyła do Zespołu MGS LAW. Serdecznie witamy!

Serdecznie witamy Marię Pekar, specjalistkę ds. administracyjnych w Zespole MGS LAW.    Maria Pekar pracuje w naszej Kancelarii od lutego br. Jest profesjonalistką w dziedzinie administracji i posiada bogate doświadczenie w tym zakresie. Przejęła szeroki zakres obowiązków, obejmujący nie tylko przygotowywanie dokumentów i obsługę korespondencji, lecz także efektywną współpracę z firmami zewnętrznymi oraz bezpośredni kontakt z klientami.  Jesteśmy pewni, że umiejętności,

Czytaj więcej »
Energetyka

Taryfy dynamiczne – prosumenci ryzykują podwójnie? – komentują M. Sznycer i F. Pilarski

Artykuł red. Anny Będkowskiej z komentarzami radców prawnych Michała Sznycera i Filipa Pilarskiego z dnia 04.03.2024 r. jest dostępny na stronie GLOBEnergia.pl / Taryfy dynamiczne – prosumenci ryzykują podwójnie?     Planowane na sierpień tego roku wdrożenie taryf dynamicznych zmieni sposób rozliczania zakupu energii elektrycznej, co otworzy drzwi dla nowych rozwiązań zarówno

Czytaj więcej »