Z dniem 1 października 2023r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu karnego. Jakie zmiany wprowadza?
Jak wskazano w uzasadnieniu do Ustawy, założeniem ustawodawcy, podstawą prac nad projektem zmian Kodeksu karnego, była potrzeba wzmocnienia ochrony prawnokarnej w zakresie czynów godzących w tak fundamentalne dobra prawne jak: życie i zdrowie człowieka, wolność, wolność seksualna i własność.
Ponadto, zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości (autora noweli) głównym celem ustawy jest wzmocnienie ochrony prawnokarnej przed najcięższymi kategoriami przestępstw przez zaostrzenie odpowiedzialności karnej za:
- najpoważniejsze przestępstwa przeciwko wolności seksualnej, w szczególności na szkodę małoletnich,
- przestępstwa drogowe popełniane w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego,
- przestępstwa popełniane w ramach zorganizowanych grup przestępczych.
Komentowana ustawa wprowadza m.in. następujące zmiany:
KATALOG KAR
Komentowana ustawa przewiduje likwidację kary 25 lat pozbawienia wolności jako odrębnego rodzaju kary. Wydłuża karę terminowego pozbawienia wolności do 30 lat, pozostawiając jako dolną granicę tej kary 1 miesiąc. Ponadto wprowadza karę dożywotniego pozbawienia wolności bez możliwości warunkowego zwolnienia.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA NIELETNICH
W zakresie odpowiedzialności karnej nieletnich nowelizacja przewiduje możliwość odpowiadania nieletniego po ukończeniu 14 lat, a przed ukończeniem 15 lat – na podstawie Kodeksu karnego za zabójstwa kwalifikowane, jeżeli okoliczności sprawy oraz stopień rozwoju sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste za tym przemawiają oraz zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że stosowanie środków wychowawczych lub poprawczych nie jest w stanie zapewnić resocjalizacji nieletniego.
OBLIGATORYJNY PRZEPADEK POJAZDU
Ustawa wprowadza instytucję obligatoryjnego przepadku pojazdu. Jeżeli kierowca, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, będzie prowadzić pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, będzie miał nie mniej niż 1,5 promila alkoholu we krwi lub 0,75 mg/dm3 w wydychanym powietrzu, straci pojazd niezależnie czy spowodował wypadek.
NOWE TYPY PRZESTĘPSTW
- przyjęcie zlecenia zabójstwa (dodany art. 148a k.k.);
- uchylanie się od wykonania obowiązku naprawienia szkody lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązki (dodany art. 244c k.k.);
- przygotowanie do zabójstwa (dodany art. 148 § 5 k.k.).
