Podsumowanie prawne grudnia 2019r. i stycznia 2020r. obejmuje następujące zagadnienia:

PRAWO ENERGETYCZNE

1. Projekt tzw. ustawy offshore
2. Prezes URE prowadzi postępowania w sprawie cofnięcia koncesji sprzedawcom gazu ziemnego
3. Taryfy przedsiębiorstw energetycznych zatwierdzone przez Prezesa URE
4. Prezes URE wyznaczył sprzedawców zobowiązanych na 2020 rok

PRAWO CYWILNE

1. Zawezwanie do próby ugodowej a przerwanie biegu terminu przedawnienia.
2. Kiedy odwołanie wykonanej darowizny jest możliwe?
3. Brak rozpoznania wniosku o wyłączenie sędziego jako podstawa nieważności postępowania

PRAWO PRACY

Wyłączenie dodatku stażowego przy obliczaniu wynagrodzenia pracownika

PRAWO ŻYWNOŚCIOWE

Nowe orzeczenie TSUE w sprawie opisywania zdrowej żywności

OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH

Czynności kontrolne Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w Virgin Mobile Polska

PRAWO OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

1. Kara UOKiK w sprawie Dieselgate
2. Postępowania w sprawie kancelarii odszkodowawczych
3. Postępowanie UOKiK dotyczące agencji brandingowych i marketingowych
4. Postępowanie UOKiK przeciwko Allegro

PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Udostępniono kalkulatory kosztów cyklów życia (LLC)

PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA

1. Zmiany dotyczące Bazy Danych Odpadowych
2. Nowelizacja przepisów dotyczących zwalczania chorób zakaźnych zwierząt

PRAWO SPÓŁEK

Jawne wynagrodzenia członków zarządów oraz rad nadzorczych w spółkach publicznych

PRAWO PODATKOWE

1. Rozliczanie najmu prywatnego ryczałtem niewykluczone również w przypadku przedsiębiorców
2. Indywidualny rachunek podatkowy

PRAWO UPADŁOŚCIOWE

Ogłoszenie upadłości a majątek wspólny małżonków

PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE

Podsumowanie pierwszego etapu wprowadzania Pracowniczych Planów Kapitałowych

PRAWO PRZEDSIĘBIORCÓW

Prawo do popełnienia błędu

– —

PRAWO ENERGETYCZNE

1. Projekt tzw. ustawy offshore

W połowie stycznia Ministerstwo Aktywów Państwowych przedstawiło projekt ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych. Propozycja przepisów jest obecnie przedmiotem konsultacji publicznych.
Ustawa ma celu szybkie zwiększenie udziału odnawialnych źródeł energii w krajowym miksie energetycznym i ma wprowadzić system wsparcia oraz usprawnienia administracyjnoprawne, które umożliwią bardziej efektywne prowadzenie procesu inwestycyjnego w zakresie morskich farm wiatrowych – obecnie funkcjonujące systemy wsparcia są bowiem oceniane jako niewystarczające.
Zgodnie z projektem morskie farmy wiatrowe mają otrzymać dedykowane wsparcie, oparte o tzw. dwustronne kontrakty różnicowe (contract for difference, CfD). Wytwórcy energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych, dopuszczeni do systemu wsparcia, uzyskają prawo do pokrycia ujemnego salda, tj. do pokrycia różnicy pomiędzy rynkową ceną energii a ceną umożliwiającą pokrycie kosztów wytwarzania energii elektrycznej.

2. Prezes URE prowadzi postępowania w sprawie cofnięcia koncesji sprzedawcom gazu ziemnego

Na stronie URE opublikowano informację o wszczęciu 10 postępowań administracyjnych w sprawie cofnięcia koncesji na obrót paliwami gazowymi (OPG) lub obrót gazem ziemnym z zagranicą (OGZ). Postępowania zostały wszczęte z urzędu i mają na celu ochronę interesów odbiorców końcowych.
Zgodnie z opublikowanym komunikatem podstawą wszczęcia postępowań są rażące naruszenia warunków określonych w koncesji lub innych warunków wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, a także brak dysponowania przez koncesjonariuszy środkami finansowymi w wysokości gwarantującej prawidłowe wykonywanie działalności.

3. Taryfy przedsiębiorstw energetycznych zatwierdzone przez Prezesa URE

W połowie grudnia 2019 roku regulator zatwierdził taryfę przesyłową Polskich Sieci Elektroenergetycznych S.A. oraz taryfy pięciu największych Operatorów Systemów Dystrybucyjnych (PGE Dystrybucja, Tauron Dystrybucja, Enea Operator, ENERGA – Operator oraz innogy Stoen Operator).
Najwięcej emocji budziły postępowania w sprawie zatwierdzenia taryf przedsiębiorstwom obrotu, regulujących warunki cenowe stosowane w rozliczeniach z odbiorcami w gospodarstwach domowych. Zatwierdzenie taryfy dla Tauron Sprzedaż miało miejsce w połowie grudnia.
Taryfy ENERGA – Obrót oraz Enea zostały zatwierdzone pod koniec grudnia 2019 roku, a taryfa PGE Obrót w pierwszych dniach stycznia 2020 roku. Jak wynika z informacji prezentowanych na stronie internetowej URE, odbiorcy w gospodarstwach domowych zapłacą w 2020 za energię elektryczną średnio o ok. 9 złotych miesięcznie. W przypadku odbiorców w grupach taryfowych G12 (dwustrefowych) regulator wskazał, że wzrost ten będzie nominalnie wyższy z uwagi na zasadniczo wyższy wolumen zużycia energii elektrycznej w dwustrefowych grupach taryfowych. Średni wzrost płatności dla wszystkich grup taryfowych odbiorców w gospodarstwach domowych wyniesie 11,6%.
Zatwierdzone taryfy przedsiębiorstw obrotu będą obowiązywać w zróżnicowanych okresach – taryfy Enei i PGE Obrót jedynie do 31 marca 2020 roku, natomiast taryfy ENERGA – Obrót i Tauron Sprzedaż – do 31 grudnia 2020 roku.

4. Prezes URE wyznaczył sprzedawców zobowiązanych na 2020 rok

Na początku grudnia 2019 roku, realizując wymóg wynikający z przepisów ustawy o odnawialnych źródłach energii Prezes URE wyznaczył na 2020 rok 176 sprzedawców zobowiązanych na obszarze działania 176 operatorów systemów dystrybucyjnych oraz sprzedawcę zobowiązanego na obszarze działania operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego.
Wyznaczenie sprzedawców zobowiązanych następuje w oparciu o dane pozyskane od Operatorów Systemów Dystrybucyjnych, którzy corocznie przekazują Prezesowi URE informacje dotyczące sprzedawców energii elektrycznej o największym wolumenie jej sprzedaży w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 31 sierpnia tego roku odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci dystrybucyjnej danego operatora na obszarze działania tego operatora.

PRAWO CYWILNE

1. Zawezwanie do próby ugodowej a przerwanie biegu terminu przedawnienia

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 listopada 2019 r. sygn. akt V CSK 348/18, Zawezwanie do próby ugodowej na podstawie art. 185 § 1 k.p.c. przerywa bieg terminu przedawnienia w odniesieniu do wierzytelności określonych w tym wezwaniu, tak co do przedmiotu żądania, jak i co do wysokości. Zawezwanie do próby ugodowej musi odpowiadać podmiotowo i przedmiotowo żądaniu zgłoszonemu w pozwie. Zwięzłe oznaczenie sprawy, o którym była mowa w art. 185 § 1 k.p.c., nie zwalnia bowiem wnioskodawcy od ścisłego sprecyzowania jego żądania tak, aby było wiadomo, jakie roszczenia, w jakiej wysokości i kiedy wymagalne są objęte wnioskiem. Zawezwanie do próby ugodowej, które nie stwarza podstaw do ustalenia wysokości roszczenia i jego wymagalności, nie może być zatem traktowane, jako zdarzenie powodujące, zgodnie z art. 123 k.c. przerwę biegu przedawnienia.
Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej nie stanowi czynności bezpośrednio zmierzającej do dochodzenia roszczenia w rozumieniu art. 123 § 1 pkt 1 k.c., gdy jego celem jest tylko wydłużenie okresu zaskarżalności wierzytelności przez doprowadzenie do przerwy biegu przedawnienia. Oznacza ono w praktyce, że sąd winien zbadać, czy jest to czynność, która potencjalnie może doprowadzić do realizacji roszczenia i jaki jest jej rzeczywisty cel, przy czym dokonanie tego badania nie może być a limine ograniczone do wniosków kolejnych, ale rozciąga się również na pierwszy tego rodzaju wniosek. Tego rodzaju badanie ma miejsce w procesie, w którym dochodzone jest roszczenie objęte wcześniej wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej, i jest uruchamiane podniesionym przez dłużnika zarzutem przedawnienia.

2. Kiedy odwołanie wykonanej darowizny jest możliwe?

Zgodnie z art. 898 § 1 kodeksu cywilnego, odwołanie wykonanej darowizny może nastąpić w sytuacji, w której osoba obdarowana dopuściła się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności.
Kluczowe, z punktu widzenia postępowania sądowego, jest pojęcie „rażącej niewdzięczności”. Analizując wyroki można wnioskować, że zachowanie obdarowanego musi mieć charakter świadomy, często uporczywy i odpowiednio silny ciężar gatunkowy. O takim ciężarze będziemy mówić, w sytuacji dokonania przestępstwa przez obdarowanego na szkodę darczyńcy, niewykonywania obowiązków rodzinnych, brak pomocy osobie starszej, czy też zaniedbywanie pomocy w chorobie.
Każda sprawa jest inna, i wymaga wnikliwej analizy, zwłaszcza w zakresie przysługujących uprawnień i zbadania terminów, które w odwołaniu darowizny mają niebagatelne znaczenie.

3. Brak rozpoznania wniosku o wyłączenie sędziego jako podstawa nieważności postępowania

„W sytuacji, gdy zasadny wniosek strony o wyłączenie sędziego nie został rozpoznany do czasu ukończenia postępowania przed sądem pierwszej instancji, należy przyjąć, że doszło do nieważności postępowania na podstawie określonej w art. 379 pkt 5 k.p.c.” Tak orzekł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 listopada 2019 roku, w sprawie o sygnaturze akt III CSK 275/17.
W uzasadnieniu powyższego wyroku Sąd Najwyższy wskazał, że brak rozpoznania wniosku strony o wyłączenie sędziego do czasu wydania orzeczenia przez sąd pierwszej instancji może prowadzić do nieważności postępowania. Jednakże nieważność ta zajdzie jedynie w przypadku, kiedy wniosek o wyłączenie sędziego rozpoznany już po wydaniu wyroku przez sąd pierwszej instancji okaże się zasadny.
Należy zwrócić uwagę, że w takim przypadku nieważność postępowania nie będzie oparta jakby się mogło zdawać na przepisie art. 379 pkt. 4) k.p.c. tj. wydaniu wyroku przez sędziego wyłączonego z mocy ustawy. W opisywanym przypadku nieważność postępowania uzasadniona będzie pozbawieniem strony możności obrony swych praw z art. 379 pkt 5 k.p.c. co zaznaczył Sąd Najwyższy w wydanym orzeczeniu.

PRAWO PRACY

Wyłączenie dodatku stażowego przy obliczaniu wynagrodzenia pracownika

Z dniem 1 stycznia 2020 roku dodatek za staż pracy został wyłączony z katalogu składników wynagrodzenia, które są uwzględniane przy obliczaniu wysokości wynagrodzenia pracownika, porównywanego z wysokością minimalnego wynagrodzenia za pracę. Do tej pory wyłączone były dodatki do wynagrodzenia za pracę w porze nocnej, wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych , nagrody jubileuszowe, odprawy rentowe czy emerytalne.

PRAWO ŻYWNOŚCIOWE

Nowe orzeczenie TSUE w sprawie opisywania zdrowej żywności

Informacje dotyczące składu produktu oraz jego wartości odżywczej z prawnego punktu widzenia definiowane są jako „oświadczenie zdrowotne” – każde oświadczenie, które stwierdza, sugeruje lub daje do zrozumienia, że istnieje związek pomiędzy kategorią żywności, daną żywnością lub jednym z jej składników a zdrowiem. Podstawy stosowania oświadczeń zdrowotnych zostały uregulowane w przepisach unijnych, które wskazują, że możliwe jest stosowanie jedynie tych oświadczeń, które uzyskały pozytywną ocenę naukową EFSA, a także zostały zatwierdzone przez Komisję Europejską i wpisane do unijnego rejestru. Dozwolone jest również używanie synonimów zaakceptowanych oświadczeń oraz odniesień do ogólnych, nieswoistych korzyści dla zdrowia – jednak w przypadku odniesienia do ogólnych korzyści dla zdrowia producent jest zobowiązany do wykazania związku pomiędzy odniesieniem a towarzyszącym mu oświadczeniem zdrowotnym, natomiast oświadczenie zdrowotne powinno zostać umieszczone „obok” lub „po” sformułowaniu dotyczącym ogólnych korzyści.
Pod koniec stycznia Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej doprecyzował powyższe reguły, wprowadzając zasadę “bezpośredniego związku wizualnego”, zgodnie z którą związek pomiędzy nawiązaniem do ogólnych korzyści a oświadczeniem zdrowotnym powinien mieć nie tylko charakter treściowy, materialny, ale również wizualny – co implikuje obowiązek umieszczenia powyższych informacji w bezpośrednim, bliskim sąsiedztwie na opakowaniu. Wymóg może zostać również spełniony poprzez zastosowanie wyraźnej wskazówki – jak np. umieszczenie „odsyłacza” w postaci gwiazdki. Trybunał potwierdził również, że w przypadku umieszczenia na opakowaniu odniesienia wraz z oświadczeniem zdrowotnym odniesienie nie wymaga dodatkowego uzasadnienia naukowego.

OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH

Czynności kontrolne Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w Virgin Mobile Polska

Pod koniec grudnia 2019 roku Prezes UODO podjął decyzję o przeprowadzeniu czynności kontrolnych w Virgin Mobile Polska. Wszczęcie kontroli nastąpiło w związku z otrzymanym zgłoszeniem naruszenia ochrony danych osobowych.
Zgłoszenie dotyczy nieuprawnionego ujawnienia danych osobowych, tj. imienia, nazwiska, numeru PESEL lub numeru dokumentu potwierdzającego tożsamość części abonentów prepaid operatora. Spółka w zgłoszeniu podała, że doszło do ataku hackerskiego na jedną z aplikacji informatycznych, która umożliwiała dostęp do danych rejestrowych i dotyczy wyłącznie części abonentów dokonujących rejestracji prepaid.
W wyniku zgłoszenia Prezes UODO będzie m.in. dokonywał oceny, czy Virgin Mobile Polska prawidłowo wypełniła obowiązek zawiadomienia o naruszeniu osób, których dane dotyczą.

PRAWO OCHRONY KONKURENCJI I KONSUMENTÓW

1. Kara UOKiK w sprawie Dieselgate

Koncern Volkswagen stosował w oferowanych przez siebie pojazdach Volkswagen, Audi, Seat i Skoda oprogramowanie do sterowania silnikiem EA 189 EU 5. Oprogramowanie zostało skalibrowane w ten sposób, że rozpoznawało kiedy samochód znajduje się na stanowisku kontrolnym i dokonywało obniżenia emisji tlenków azotu. W normalnych warunkach drogowych emisja tlenków azotu była wyższa od tej mierzonej na stanowisku kontrolnym oraz deklarowanej w materiałach marketingowych i dokumentach homologacyjnych dostarczanych konsumentom. Ponadto, koncern skierował do swoich dealerów wytyczne zakazujące uwzględniania reklamacji konsumentów dotyczących poziomu emisji tlenków azotu. Zdaniem Urzędu, wątpliwości budziło przede wszystkim trwające od 2008 do stycznia 2016 roku rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji w materiałach reklamowych, które sugerowały, że samochody marek Volkswagen, Seat, Skoda i Audi są ekologiczne oraz spełniają wymogi w zakresie emisji tlenków azotu. Dodatkowo, zakwestionowane zostało informowanie w świadectwach homologacji oraz w świadectwach zgodności WE o nieprawdziwych parametry emisji tlenków spalin oraz kierowanie wytycznych do sprzedawców tych samochodów, które sugerowały nieuwzględnianie reklamacji konsumentów. W rezultacie, na Volkswagen Group Polska nałożona została kara w wysokości ponad 120 mln zł. Argumentacja Prezesa UOKiK w przedmiocie jej wymiaru uwypukliła fakt rozpowszechniania danych wywołujących dezinformację wśród konsumentów oraz kierowania do dealerów nieetycznych rekomendacji. Jest to najwyższa w historii Urzędu kara za naruszenie zbiorowych interesów konsumentów. Rozstrzygnięcie nie jest prawomocne.

2. Postępowania w sprawie kancelarii odszkodowawczych

UOKiK wciąż bada ofertę kancelarii odszkodowawczych zajmujących się m.in. dochodzeniem roszczeń z umów o tzw. polisolokaty, kredyty hipoteczne oraz obligacje GetBack. W ramach działań Urzędu ujawniony został szereg nieprawidłowości dotyczących konstrukcji umów, na podstawie których takie podmioty reprezentowały interes swoich klientów w odzyskiwaniu należnych im kwot. W toku są postępowania dotyczące kancelarii: Arbiter S.A. z Wrocławia, Semper Invicta Sp. z o.o. sp. k. z Wrocławia, Votum S.A. z Wrocławia. Wydane zostały pierwsze decyzje dotyczące: DN. Group Sp. z o.o. z Rzeszowa, Virtus Sp. z o.o. z Krakowa, Omikron Sp. z o.o. z Wrocławia. UOKiK zakwestionował m.in. model wynagradzania opierający się na niejasnych bądź rażąco nieuczciwych kryteriach, postanowienia umowne wykluczające możliwość wyboru pełnomocnika przez klienta, przewidujące karę za rozwiązanie umowy przez konsumenta czy zakaz prowadzenia przez konsumenta samodzielnych rozmów i negocjacji z bankiem lub ubezpieczycielem. W efekcie pierwszych decyzji, na DM Group nałożona została kara w wysokości ponad 47 tys. zł, na Omikron – ponad 11 tys. zł, Virtus – ponad 28 tys. zł. Prezes UOKiK w komunikacie prasowym wskazał, że wyrok TSUE C-260/18 w sprawie państwa Dziubak zapewne spowoduje, że wzrośnie liczba podmiotów świadczących pomoc w walce sądowej z bankiem. Zaznaczył przy tym, że Urząd nie może kwestionować wysokości wynagrodzenia jako głównego świadczenia stron, ale analizuje czy postanowienia, które je określają, są jednoznaczne i czy zapewniają równowagę stron takiej umowy.

3. Postępowanie UOKiK dotyczące agencji brandingowych i marketingowych

Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej SAR zrzesza ponad 130 podmiotów działających w branży usług brandingowych i marketingowych. W ramach Stowarzyszenia podejmowane były ustalenia, które wzbudziły zastrzeżenia UOKiK. Dotyczyły one udziału agencji brandingowych w konkursach. Porozumienie ograniczające konkurencję polegało na namawianiu agencji, aby nie ubiegały się o zamówienia, w których nie była oferowana opłata za złożenie oferty. Kolejnym zarzutem UOKiK było zorganizowanie specjalnej platformy elektronicznej, na której dochodziło do wymiany informacji pomiędzy agencjami funkcjonującymi w ramach stowarzyszenia. Członkowie stowarzyszenia ujawniali swoje zamiary uczestnictwa w konkretnych konkursach, co prowadziło do niezgodnej z prawem koordynacji działalności wyczerpującej definicję porozumienia ograniczającego konkurencję. UOKiK ustalił, że ww. praktyki mogły mieć wpływ na handel między Państwami Członkowskimi UE, dlatego postępowanie prowadzone jest w związku z naruszeniem zarówno polskich, jak i unijnych przepisów antymonopolowych. Za stosowanie praktyk ograniczających konkurencję Stowarzyszeniu Komunikacji Marketingowej SAR grozi kara finansowa do 10 % obrotu.
4. Postępowanie UOKiK przeciwko Allegro
Spółka Allegro oprócz świadczenia usług platformy pośredniczącej w handlu elektronicznym, prowadzi także na tejże platformie własny sklep internetowy. Na skutek licznych skarg przedsiębiorców, a także własnych obserwacji, UOKiK zdecydował się wszcząć postępowanie wyjaśniające. Wiedza na temat funkcjonowania platformy sprzedażowej mogła być wykorzystywana do lepszego pozycjonowania i wyświetlania własnych ofert w wynikach wyszukiwania. Ponadto, niektóre funkcje sprzedażowe lub promocyjne były dostępne tylko dla Oficjalnego Sklepu Allegro. Wreszcie, sklep korzystał z wyłączności w korzystaniu z banerów promocyjnych, które generowały ruch jego własnych ofert na platformie. Jak wskazał Prezes UOKiK, działania Allegro mogły niekorzystnie wpływać na sytuację konkurencyjną niezależnych sklepów internetowych, których produkty mogły być mniej widoczne na platformie w porównaniu do własnych ofert Allegro, co w konsekwencji mogło doprowadzić do tego, że produkty niezależnych sprzedawców mogły być rzadziej wybierane przez kupujących. Ww. działania Allegro mogły mieć wpływ na handel między Państwami Członkowskimi UE, dlatego postępowanie prowadzone jest w związku z naruszeniem zarówno polskich, jak i unijnych przepisów antymonopolowych. Allegro grozi teraz kara finansowa do 10% obrotu.

PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

Udostępniono kalkulatory kosztów cyklów życia (LLC)
Urząd Zamówień Publicznych udostępnił na swojej stronie internetowej kalkulatory do obliczania kosztów cyklu życia dla komputerów i monitorów, oświetlenia zewnętrznego i sygnalizacji drogowej oraz oświetlenia do wnętrz.
Kalkulatory stanowią praktyczne narzędzie, które ma ułatwić zastosowanie kryterium kosztu jako kryterium oceny ofert w ramach postępowania o udzielenie zamówienia i zostały opracowane na zlecenie Komisji Europejskiej w formie prostych narzędzi programu MS Excel oraz praktycznych poradników.
Narzędzia pozwalają na uwzględnienie w obliczeniach kosztów nabycia i instalacji, kosztów użytkowania, kosztu usługi serwisowej oraz opcjonalnie kosztów ekologicznych efektów zewnętrznych.
Kalkulacja kosztów życia stanowi jedno z kryteriów ,jakim kierują się zamawiający wybierając najkorzystniejszą ofertę w postępowaniach, wobec czego udostępnienie kalkulatorów pozwoli im na dokładniejsze określenie wartości zamówienia oraz środków finansowych jakie mogą być na realizację zamówienia przeznaczone.

PRAWO OCHRONY ŚRODOWISKA

1. Zmiany dotyczące Bazy Danych Odpadowych

Pod koniec stycznia Prezydent podpisał nowelizację ustawy o odpadach, która ureguluje tryb i formę sporządzania dokumentów ewidencji odpadów w przypadku awarii systemu teleinformatycznego, w którym prowadzona jest Baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami (BDO).
Zmiana wprowadza zasadę, że w przypadku awarii systemu wszelkie dokumenty dotyczące ewidencji odpadów prowadzone będą w formie papierowej lub elektronicznej poza indywidualnym kontem BDO do czasu usunięcia awarii. Po ustaniu awarii wszelkie informacje sporządzone w formie papierowej lub elektronicznej muszą zostać wprowadzone do BDO pod karą grzywny.
Wydłużono także termin do składania dokumentów ewidencji odpadów w formie papierowej do dnia 30 czerwca 2020 roku.

2. Nowelizacja przepisów dotyczących zwalczania chorób zakaźnych zwierząt

Pod koniec stycznia weszły w życie zmiany Prawa łowieckiego, które wprowadzają kary za celowe utrudnianie lub uniemożliwianie polowań, a także udaremnianie lub utrudnianie wykonania odstrzału sanitarnego. Za naruszenie przepisów grozi grzywna, kara ograniczenia wolności oraz kara pozbawienia wolności. Ustawa wprowadza również możliwość używania przez myśliwych broni palnej z tłumikami, czyli tzw. broni szczególnie niebezpiecznej, a także możliwość polowania z ochroną policji i wojska. Ustawa, zgodnie z zapowiedziami, ma ułatwić myśliwym stosowanie Prawa łowieckiego w przypadku odstrzału dzików mogących być nosicielami wirusa afrykańskiego pomoru świń, jednak jej podpisanie spotkało się z krytyką organizacji społecznych, naukowców oraz ekologów.

PRAWO SPÓŁEK

Jawne wynagrodzenia członków zarządów oraz rad nadzorczych w spółkach publicznych

Nowelizacja ustawy o ofercie publicznej to rewolucja, która ustanawia kilka nowych obowiązków dla blisko pół tysiąca spółek publicznych notowanych na głównym parkiecie GPW. Część z nich emitenci już mają obowiązek stosować, ale najistotniejsze – czyli dotyczące wynagrodzeń wszystkich członków ich zarządów i rad nadzorczych – muszą zostać poddane głosowaniu przez ich akcjonariuszy do 30 czerwca 2020 r. Do tego czasu spółki muszą opracować sformalizowane polityki wynagrodzeń, które następnie będą zatwierdzać ich akcjonariusze w bezpośrednich głosowaniach na walnych zgromadzeniach.
Nowe obowiązki wynikają w znacznej mierze z rosnącej liczby regulacji unijnych, czyli efektu realizacji polityki wprowadzania tych samych zasad funkcjonowania rynków kapitałowych wśród państw członkowskich UE tak, abyśmy w pełni mogli korzystać z walorów wspólnego europejskiego rynku. Wśród nowych tego typu europejskich regulacji bardzo ważna jest druga dyrektywa o prawach akcjonariuszy z 2017 roku, która do polskiego porządku prawnego została wdrożona 30 listopada 2019 r. Dyrektywę tę (SRD II) implementuje do polskiego prawodawstwa nowelizacja m.in. ustawy o ofercie publicznej i Kodeksu spółek handlowych. Zgodnie z nowymi przepisami spółki publiczne, których akcje są notowane na rynku regulowanym- tj. GPW, są zobligowane do opracowania formalnej polityki wynagrodzeń, obejmującej wszystkich członków zarządów i rad nadzorczych. Zgodnie z zasadą „say on pay” o kształcie i szczegółach ich wynagrodzeń – m.in. okresie obowiązywania umów czy warunkach rozwiązania – będą decydować bezpośrednio akcjonariusze. Będą to robić, podejmując uchwałę zatwierdzającą opracowaną przez zarząd tzw. politykę wynagrodzeń. Ma być ona podejmowana ponownie w przypadku każdej istotnej zmiany w tym obszarze, ale nie rzadziej niż co cztery lata.
Ten nowy obowiązek nie dotyczy spółek z rynku NewConnect, choć nie ma przeciwwskazań, aby one również wdrożyły polityki wynagrodzeń, zwłaszcza te z nich, które planują debiut na rynku głównym GPW. Należy zwrócić uwagę, że treść polityki wynagrodzeń, a zwłaszcza coroczne sprawozdania na temat ich wykonywania, mają pokazywać wszelkiego rodzaju aspekty dotyczące wypłacania pensji, bonusów czy innego typu dodatków członkom władz spółek – zarówno zarządów, jak i rad nadzorczych. Bardzo ważne jest też to, że ustawodawca zdecydowanie narzucił obowiązek ujawniania każdej formy wynagradzania. Co istotne, uchwalona przez akcjonariuszy polityka wynagrodzeń musi wskazywać, w jaki sposób przyczynia się do realizacji strategii biznesowej, długoterminowych interesów i stabilności spółki. Dla spółek oznacza to konieczność pilnej rewizji aktualności i zakresu ujawnianych informacji na temat ich strategii rozwoju.
Nowe wymogi mają przede wszystkim zapewnić większą transparentność i bardziej efektywną kontrolę akcjonariuszy nad członkami władz spółek publicznych oraz wymusić na spółkach dużo większe skupienie na obszarze compliance. Oznaczać będzie to dużo pracy dla działów odpowiedzialnych za ten obszar oraz inne, takie jak dział prawny, biuro zarządu, HR i relacje inwestorskie.

PRAWO PODATKOWE

1. Rozliczanie najmu prywatnego ryczałtem niewykluczone również w przypadku przedsiębiorców

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 30 stycznia 2020 r. sygn. 0115-KDWT.4011.21.2019.2.BK, potwierdził, że dopuszczalne są takie sytuacje, że przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, nawet związaną z najmem lokali, w zakresie wynajmu lokali niezwiązanych z działalnością gospodarczą może rozliczać się z fiskusem ryczałtem.
Wniosek o interpretację indywidualną dotyczył przedsiębiorcy, prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą polegającą na m.in. wynajmie innym przedsiębiorcom na podstawie długoterminowych umów najmu lokale biurowe, nieprzeznaczone do celów mieszkalnych. Jednocześnie przedsiębiorca ten będąc właścicielem trzech mieszkań wynajmuje je na cele mieszkalne. Mieszkania te nie były nigdy włączone do ewidencji środków trwałych w księgach rachunkowych prowadzonych dla działalności gospodarczej. Pytanie, które było przedmiotem interpretacji dotyczyło tego, czy w takiej sytuacji najem lokali mieszkalnych może być rozliczony jako tzw. najem prywatny, a tym samym opodatkowywany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, że w takiej sytuacji, gdy czynności związane z najmem lokali mieszkalnych nie są podejmowane w sposób przesądzający o prowadzeniu pozarolniczej działalności gospodarczej, to przychody z tego najmu można zakwalifikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jako tzw. najem prywatny, opodatkowany ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Jednocześnie warto przywołać orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 października 2019 r., sygn. akt II FSK 1581/18, w którym Sąd ten wskazał kryteria różnicowania kwalifikowania przychodów z najmu, zwłaszcza lokali (domów) mieszkalnych, do określonego źródła przychodów w postaci najmu (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy o PIT) albo pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT). NSA stwierdza w przywołanym orzeczeniu, iż o prowadzeniu działalności gospodarczej, której przedmiotem jest wynajem takich lokali, nie może przesądzać sama cecha ciągłości działań, stanowiąca wszak istotę umów najmu, ani ukierunkowanie na zysk, bowiem podporządkowanie regułom gospodarności jest także cechą zarządzania majątkiem prywatnym, a elementem reguły gospodarności jest zasadniczo zarobkowy charakter oddawania w najem składników tego majątku. Kryterium różnicującym może być natomiast cecha zorganizowania wynajmu, co wiąże się z przedsiębraniem czynności zmierzających do kreowania i uatrakcyjnienia oferty rynkowej, jak przetwarzanie (przebudowa) przedmiotu najmu w celach dostosowania do popytu rynkowego czy prowadzenie akcji reklamowej w zakresie typowym dla działalności marketingowej. Podzielając ten kierunek rozumowania można dodać, że za gospodarowanie majątkiem prywatnym może być wprawdzie także poczytane nabywanie nieruchomości jako lokaty kapitału, nawet z przeznaczeniem na wynajem, jednak jeżeli nie będzie się wiązało z tworzeniem zorganizowanej struktury zarządzania takim majątkiem i jego eksploatacji, właściwej dla przedsiębiorstw o omawianym profilu.

2. Indywidualny rachunek podatkowy

Ministerstwo Finansów i Krajowa Administracja Skarbowa przygotowała dla podatników nowe uproszczenie, którym jest indywidualny rachunek podatkowy – mikrorachunek podatkowy. Oznacza to, że każdy płatnik podatków PIT, CIT i VAT od 1 stycznia 2020 r. powinien posiadać swój jeden indywidualny rachunek, na który będzie dokonywał wpłat. To samo konto jest również właściwe do wpłacania odsetek za zwłokę powstałych od zaległości podatkowych z tytułu PIT, CIT i VAT oraz koszty upomnienia.
Numer mikrorachunku można wygenerować na stronie https://www.podatki.gov.pl/generator-mikrorachunku-podatkowego lub otrzymać w dowolnym urzędzie skarbowym. Wystarczy podać numer NIP (w przypadku osób prowadzących działalność gospodarczą lub płatników VAT, lub płatników podatków, składek na ubezpieczenia społeczne i/lub zdrowotne).
Mikrorachunek podatkowy będzie pozwalał w prosty i wygodny sposób płacić PIT, CIT i VAT. Dzięki niemu nie trzeba będzie szukać obowiązujących numerów rachunków urzędów skarbowych – jeśli nastąpi zmiana miejsca zamieszkania lub siedziby firmy, numer pozostaje ten sam. Ograniczy to również liczbę omyłkowych przelewów na niewłaściwe konto.
Podatki inne niż opisane wyżej nadal należy wpłacać na starych zasadach, na rachunki podatkowe urzędów skarbowych zgodnie z wykazem numerów rachunków bankowych urzędów skarbowych Krajowej Administracji Skarbowej.

PRAWO UPADŁOŚCIOWE

Ogłoszenie upadłości a majątek wspólny małżonków

W dniu 19 grudnia 2019 roku Sąd Najwyższy podjął istotną uchwałę (III CZP 7/19), której uzasadnienie poznaliśmy w styczniu 2020 roku.
Zgodnie z zapadłym orzeczeniem, z chwilą ogłoszenia upadłości małżonka, który nie prowadził działalności gospodarczej, a pozostawał w małżeńskiej wspólnocie majątkowej, między małżonkami powstaje rozdzielność majątkowa, a majątek wspólny wchodzi do masy upadłości, przy czym niemożliwy jest dokonanie jego podziału.
Rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego usuwa wątpliwości interpretacyjne, które napotykali nie tylko wierzyciele, lecz również osoby, wobec których orzekana była upadłość konsumencka i ich małżonkowie.

PRACOWNICZE PLANY KAPITAŁOWE

Podsumowanie pierwszego etapu wprowadzania Pracowniczych Planów Kapitałowych
Polski Fundusz Rozwoju podsumował wyniki pierwszego etapu wprowadzania Pracowniczych Planów Kapitałowych. Od 1 lipca 2019 roku program PPK objął firmy zatrudniające co najmniej 250 osób.
Z opublikowanych danych wynika, że do programu PPK przystąpiło ponad 1,1 mln osób, a dodatkowo w wyniku wejścia w życie ustawy o PPK ponad 150 tys. osób z największych firm stało się od grudnia 2018 roku uczestnikami Pracowniczych Programów Emerytalnych. Oznacza to, że łącznie – dzięki wdrożeniu programu PPK – na emeryturę zaczęło oszczędzać dodatkowo blisko 1,3 mln Polaków. Daje to łączną partycypację na poziomie 41%. Wraz z ponad 500 funkcjonującymi już wcześniej Pracowniczymi Programami Emerytalnymi oznacza to, że ponad 1,5 mln pracowników, czyli 44% wszystkich pracujących w firmach 250+ oszczędza na cele emerytalne ze swoim pracodawcą.

PRAWO PRZEDSIĘBIORCÓW

Prawo do popełnienia błędu

Od dnia 01 stycznia 2020r. obowiązuje nowelizacja Prawa przedsiębiorców, zakładająca m.in. prawo do popełnienia błędu dla przedsiębiorcy – przedsiębiorca, gdy popełni błąd (za który grozi mandat karny lub kara pieniężna), nie dostanie kary, a jedynie pouczenie oraz będzie zobowiązany do usunięcia naruszeń oraz ich skutków w wyznaczonym przez organ terminie. Uprawnienie to przysługuje przez rok od dnia podjęcia działalności gospodarczej po raz pierwszy albo ponownie, po upływie co najmniej 36 miesięcy od dnia ostatniego zawieszenia lub zakończenia działalności. Prawo do błędu obejmie przedsiębiorców zarejestrowanych w CEIDG.

Powyższe zestawienie aktualności prawnych zostało przygotowane przez Zespół MGS LAW.