Zobowiązanie państw członkowskich Unii Europejskiej do implementacji do prawa krajowego tzw. dyrektywy Omnibus spowodowało konieczność znowelizowania krajowych ustaw dotyczących ochrony konsumentów. Celem dyrektywy jest wzmocnienie praw konsumentów, zwłaszcza na dynamicznie rozwijającym się rynku cyfrowym.

Kiedy należy spodziewać się wejścia w życie nowelizacji ustawy o prawach konsumenta?

Wdrożenie wymagań dyrektywy do krajowego porządku prawnego miało nastąpić do dnia 28 maja 2022 roku. Termin ten nie został dochowany. Jak wynika z projektu ustawy przekazanego do Sejmu, zmiany wejdą w życie dopiero w terminie 14 dni od dnia ich ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Jakie zmiany przewiduje projekt nowelizacji ustawy o prawach konsumenta?

Z uwagi na obszerność nowelizacji w poniżej wskazane zostaną te zmiany, które w ocenie MGS LAW mają kluczowy charakter.

Jedną z najważniejszych propozycji jest wprowadzenie do ustawy o prawach konsumenta przepisów gwarantujących konsumentom większą przejrzystość przy zawieraniu umów online.

W tym celu proponuje się uregulowanie w przepisach definicji internetowej platformy handlowej, zgodnie z którą pod tym pojęciem należy rozumieć usługę korzystającą z oprogramowania, w tym ze strony internetowej, z części strony internetowej lub aplikacji, obsługiwanego przez przedsiębiorcę lub w jego imieniu, w ramach której umożliwia się:

a) konsumentom zawieranie z innymi przedsiębiorcami umów na odległość lub

b) osobom fizycznym niebędącym przedsiębiorcami zawieranie umów na odległość z innymi osobami fizycznymi niebędącymi przedsiębiorcami.

Nowelizacja ma nałożyć na dostawców internetowych platform handlowych obowiązek informowania konsumentów wyrażających wolę zawarcia umowy na odległość o plasowaniu ofert przedstawianych konsumentowi. Informacja ma być prezentowana w sposób jasny i przejrzysty, na wyodrębnionej do tego części interfejsu strony internetowej. Co więcej, konsument będzie uzyskiwał informację, czy umowa, której jest stroną, zawierana jest z przedsiębiorcą, czy z konsumentem. Rozwiązanie to ma umożliwić konsumentom uzyskanie wiedzy, czy do zawieranej przez nich umowy mają zastosowanie przepisy o ochronie konsumentów i kto jest odpowiedzialny za ich przestrzeganie.

Niezwykle istotną zmianą będzie wprowadzenie zasady, zgodnie z którą ustawa o prawach konsumenta będzie mieć zastosowanie również do takich transakcji, w których konsument „płaci” swoimi danymi osobowymi i udzieloną zgodą marketingową.

Projekt przewiduje ponadto zobowiązanie przedsiębiorców zapewniających dostęp do opinii konsumentów do podawania informacji na temat sposobu weryfikacji autentyczności konsumenta wystawiającego opinię. Przypuszczać można, że zmiana ta jest odpowiedzią na tzw. problem handlu fałszywymi opiniami. Warto w tym miejscu przypomnieć, że w czerwcu br. Prezes UOKiK postawił zarzuty wprowadzania konsumentów w błąd dwóm spółkom oferującym tworzenie profesjonalnych, pozytywnych opinii zawierających pojedyncze bądź złożone zdania napisane zgodne z zasadami języka polskiego. Co istotne, usługi wykonywane były bez jakiegokolwiek uprzedniego kontaktu z usługami bądź produktami oferowanymi przez przedsiębiorców zgłaszających się do usługodawców.

Nowelizacja ma przewidywać również zakaz przyjmowania płatności przed upływem terminu do odstąpienia od umowy, który wynosi 14 albo 30 dni (w przypadku umowy zawartej poza lokalem przedsiębiorstwa podczas nieumówionej wizyty w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta albo wycieczki) bez podawania przyczyny i ponoszenia kosztów. W ocenie ustawodawców rozwiązanie to przyczyni się do ograniczenia ryzyka strat finansowych po stronie konsumentów. Konsumenci zyskają bowiem możliwość przetestowania towaru i podjęcia świadomej decyzji dotyczącej zakupu danego produktu.

Na co przedsiębiorcy powinni zwrócić jeszcze uwagę?

Na przedsiębiorców nałożony zostanie również obowiązek wynikający z nowelizacji ustawy o informowaniu o cenach towarów i usług.

Przedsiębiorca zamierzający zorganizować wyprzedaż, tj. obniżyć cenę towaru bądź usługi, zobowiązany będzie do podawania – obok informacji o obniżonej cenie – informacji o najniższej cenie tego produktu, obowiązującej od dnia jego oferowania do sprzedaży aż do dnia wprowadzenia obniżki. W przypadku produktów ulegających szybkiemu zepsuciu lub posiadającym krótki termin ważności obok obniżonej ceny trzeba będzie podać także informację o cenie sprzed pierwszego zastosowania obniżki.