Aktualności prawne

Zwiększenie ochrony konsumentów w zakresie usług finansowych – nowelizacja ustawy

Facebook
Twitter
LinkedIn

Po 6- miesięcznym okresie vacatio legis w dniu 17 kwietnia 2016 roku weszła w życie ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 roku o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów, która wprowadziła szereg doniosłych zmian w dotychczasowej treści ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Celem wprowadzonej nowelizacji jest m.in. zapewnienie większej skuteczności ochrony interesów konsumentów, w szczególności w zakresie usług finansowych. Uczestnictwo w rynku usług finansowych wiąże się bowiem ze zwiększonym ryzykiem dla konsumentów nie tylko ze względu na wysoki stopień skomplikowania oferowanych na tym rynku usług, ale również z tego powodu, że nabycie takich usług finansowych pociąga za sobą długotrwałe zobowiązana finansowe, które stanowią niejednokrotnie znacznie obciążenie dla konsumentów i ich gospodarstw domowych.

Jednym ze środków który ma służyć wzmocnieniu ochrony konsumentów jest wprowadzenie do katalogu zakazanych praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów (przez które rozumie się godzące w zbiorowe interesy konsumentów zachowanie przedsiębiorcy sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami) nowego rodzaju takiej praktyki.

Ma ona polegać na proponowaniu konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają potrzebom tych konsumentów ustalonych z uwzględnieniem dostępnych przedsiębiorcy informacji w zakresie cech tych konsumentów lub proponowaniu nabycia tych usług w sposób nieadekwatny do ich charakteru. Oznacza to, że nowy rodzaj nazwanej praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów może występować w dwóch odmianach tj. przybrać postać zachowań przedsiębiorcy, które polegają na: (I) proponowaniu konsumentom nabycia usług finansowych, które nie odpowiadają potrzebom tych konsumentów lub (II) proponowaniu nabycia konsumentom usług finansowych w sposób nieadekwatny do charakteru tychże usług finansowych.

Jak wynika z uzasadnienia do projektu ww. nowelizacji celem wprowadzenia regulacji dotyczącej dodania nowego rodzaju nazwanej praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów nie jest umożliwienie Prezesowi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów kwestionowania samej usługi finansowej, a jedynie jej „niedopasowanie” przez przedsiębiorcę do potrzeb danych grup klientów. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie uzyska zatem prawa do kwestionowania nawet bardzo ryzykownych produktów finansowych, pod warunkiem że oferowane będą one we właściwy, zgodny z prawem lub dobrymi obyczajami sposób (tj. z zapewnieniem konsumentom wszelkich istotnych informacji o cechach tych produktów, w tym łączących się z nimi ryzykach).

Z powyższego jednoznacznie wynika, że przedsiębiorca już na etapie poprzedzającym wystąpienie ze swoją ofertą powinien dokonać wszechstronnej analizy oferowanych produktów pod kątem ich  przydatności dla konsumentów. Wydaje się, że powinno to nastąpić przez opracowanie modelu docelowej grupy klientów, dla której to grupy zostanie stworzona odpowiednia oferta. Następne powinno dojść do oceny, czy proponowana usługa w ramach przygotowanej oferty odpowiada potrzebom tych konsumentów. Przedsiębiorca musi jednak mieć na względzie fakt, że sposób oferowania „uszytych” w sposób opisany powyżej produktów musi być odpowiedni (adekwatny) do ich charakteru, co powinno znaleźć odzwierciedlenie na etapie opracowania założeń tego produktu dla danej grupy konsumentów.

Zanim więc przedsiębiorca przedstawi swoją ofertę konsumentom powinien (a właściwe – w świetle powyższych uwag – jest zobowiązany) przeanalizować warunki tej oferty i odpowiedzieć na następujące pytania:

  1. Czy proponowana usługa jest korzystna dla konsumentów,
  2. Czy dana usługa jest prezentowana w sposób dostatecznie czytelny i adekwatny do jej charakteru (w szczególności za nieadekwatne oferowanie produktów uważa się proponowanie skomplikowanych usług finansowych przez telefon),
  3. Czy proponowanie danej usługi klientom służy zaspokojeniu potrzeb konsumentów (z zastrzeżeniem, że określenie tych potrzeb nie powinno się wiązać się żadnymi dodatkowymi czynnościami związanymi ze zbieraniem danych o konsumentach).

Uzyskanie odpowiedzi twierdzących na postawione pytania sprawia, że podjęcie określonych zachowań przez przedsiębiorcę (proponowanie nabycia produktów w ramach przedstawionej konsumentowi oferty) nie powinno zostać uznane za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów.

Marta Żamojda, aplikant radcowski

art_1
Newsletter

Newsletter prawny i gospodarczy MGS LAW – sierpnień 2023 r.

Zmiany w prawie, nowelizacje kodeksów i ustaw – Newsletter MGS LAW zawiera  informacje zebrane z końcem sierpnia i publikowane we wrześniu 2023 r. Newsletter prawny i gospodarczy przygotowany przez Zespół Kancelarii MGS LAW to syntetyczne informacje na temat zmian w prawie i aktualnego orzecznictwa. PRAWO ENERGETYCZNE Ustawa o ochronie odbiorców energii elektrycznej podpisana przez Prezydenta Ustawa o strategicznych inwestycjach w sieci

Czytaj więcej »
Energetyka

Prawo energetyczne – wykłady na studiach podyplomowych poprowadzi M. Sznycer

Serdecznie zapraszamy na nowe studia podyplomowe „Zarządzanie zakupami energii elektrycznej i gazu”. Studia będą odbywały się w Wyższej Szkole Zarządzania i Bankowości w Poznaniu w formie hybrydowej a część: Prawo energetyczne poprowadzi mec. Michał Sznycer, radca prawny, partner MGS LAW.  Zarządzanie zakupami energii elektrycznej i gazu – to najnowsze studia podyplomowe, skierowane do biznesu i samorządów

Czytaj więcej »
Energetyka

Nowelizacja ustawy OZE – komentarz MGS LAW dla Projekt Solartechnik

Zmiany w regulacjach dot. OZE – w biuletynie Projekt Solartechnik komentują radcy prawni, eksperci  ds. prawa energetycznego: mec. Anna Eliszewska i mec. Michał Sznycer. Podczas posiedzenia 17 sierpnia br. Sejm poparł wszystkie poprawki Senatu do nowelizacji ustawy o OZE, które częściowo implementują do polskiego prawa rozwiązania unijnej dyrektywy RED II, dotyczącej wspierania odnawialnych

Czytaj więcej »